Over de os en de ezel

Hoewel er in de bijbelverhalen geen melding wordt gemaakt van een os en een ezel, hebben zij toch een plaats gekregen in de stal. In een apocrief evangelie uit de 8e eeuw staat: 'Op de derde dag na de geboorte verliet Maria de grot en ging een stal binnen. Daar legde zij het Kind in de kribbe en de os en de ezel aanbaden Hem zonder ophouden. Zo was vervuld wat de profeet Jesaja zei: "Tussen twee dieren zult gij geopenbaard worden."'
Een andere uitspraak van Jesaja was: 'Een os kent zijn bezitter, en een ezel de krib zijns heren; maar Israël heeft geen kennis, mijn volk verstaat niet.'
Deze uitspraken hebben Franciscus van Assisi (1181-1226) geïnspireerd. Franciscus was een rijke koopmanszoon die vooral plezier maakte met zijn vrienden. Nadat hij had vastgezeten als krijgsgevangene en genas na een zwaar ziekbed, veranderde hij zijn leven volledig. Hij deed afstand van al zijn bezittingen (toen zijn vader bezwaar maakte, trok hij zelfs zijn kleren uit om helemaal alle bezit achter zich te laten) en ging als bedelmonnik het evangelie verkondigen aan de armen en ongeletterden. Staand op een houten kist vertelde hij op dorpspleinen op aanschouwelijke, voor het volk begrijpelijke wijze het verhaal over de geboorte van Jezus, door een kind in een voederbak te tonen dat was omringd door een os en een ezel, de lastdieren van de armen, dus dieren uit hun eigen leefwereld. En zo was Franciscus van Assisi degene die in het begin van de 13e eeuw de kerststal introduceerde.

Overigens kan het woord “schorriemorrie”, als aanduiding voor gepeupel, een verbastering zijn van de Hebreeuwse woorden “sjorim” (ossen) en “chamorim” (ezels).